In 2016 werden de FAIR-principes voor efficiënt datamanagement en data stewardship gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Data, uitgegeven door Nature Magazine. Deze principes, een acroniem voor Vindbaar, Toegankelijk, Uitwisselbaar en Herbruikbaar (Engels: Findable, Accessible, Interoperable, Reusable), zijn ontworpen om de omgang met digitale middelen te verbeteren.
De kern van FAIR is de machineleesbaarheid, die de automatische vindbaarheid, toegankelijkheid, uitwisselbaarheid en hergebruik van gegevens door computersystemen mogelijk maakt, met weinig tot geen menselijke tussenkomst. Dit is cruciaal gezien de groeiende afhankelijkheid van computers voor de verwerking van steeds grotere, complexere en sneller gecreëerde datavolumes.
Vindbaarheid betreft het eenvoudig kunnen lokaliseren van data en metadata door zowel mensen als computers, met name door machineleesbare metadata. Toegankelijkheid verwijst naar de mogelijkheid voor gebruikers om data te verkrijgen, inclusief eventuele benodigde authenticatie en autorisatie. Uitwisselbaarheid houdt in dat gegevens gecombineerd en compatibel moeten zijn met andere datasets en applicaties voor analyse, opslag en verwerking. Herbruikbaarheid focust op het optimaliseren van het hergebruik van gegevens, waarbij data en metadata correct beschreven moeten zijn voor effectieve integratie in verschillende omgevingen.
De FAIR-principes zijn van toepassing op drie soorten entiteiten: data (digitale objecten), metadata (informatie over deze digitale objecten) en de onderliggende infrastructuur.
De EU Data Act is een belangrijke stap om de data-economie als geheel beter te laten werken.
Bij het Dataloket leggen we de focus op toegankelijkheid, innovatie en het bouwen van een robuuste data-infrastructuur. De voorgestelde wetgeving omtrent data governance, toegang en hergebruik wordt omarmd, waardoor bedrijven en overheden op een transparante en gelijke manier toegang krijgen tot waardevolle data. Laten we eens dieper ingaan op hoe het Dataloket aansluit bij de belangrijke elementen van deze strategie.
✅ Toegankelijkheid: Het Dataloket streeft naar een toegankelijke benadering van data, waarbij bedrijven zonder hindernissen relevante informatie kunnen verkrijgen. Of het nu gaat om interne of externe datasets, we bieden een gestroomlijnde toegang voor geautoriseerde gebruikers.
✅ Innovatie: In lijn met de Europese visie op open data, faciliteert het Dataloket de koppeling van diverse databronnen. Deze aanpak stimuleert innovatie door bedrijven een breed scala aan gegevens te verschaffen. Van rapporten tot visualisaties, opent het dataloket de deur naar nieuwe inzichten en creatieve oplossingen.
✅ Robuuste infrastructuur: De Europese Datastrategie pleit voor een investering van €2 miljard in een European High Impact Project voor de ontwikkeling van een sterke data-infrastructuur.
Het Dataloket fungeert als een concreet antwoord op deze behoefte, waar organisaties kunnen profiteren van gestroomlijnde toegang tot gegevens en een effectief beheer van datasets.